fbpx

Stoppen met emo-eten. Deel 4: jouw relatie met voeding

Tandwieltjes voor verandering

Als jij wil stoppen met emo-eten, heb je het moment waarop het misloopt waarschijnlijk al “kapot geanalyseerd”. Telkens opnieuw neem je je voor om het volgende keer anders te doen… om dan vast te stellen dat het niet lukt…

In deze 7-delige blogreeks wil ik je vertellen waarom het interessanter is om uit te zoomen en het grotere geheel te bekijken. Als je al jouw gedrag zou bekijken als één grote machine, is emo-eten een groot tandwiel dat je met veel moeite in beweging krijgt. Maar kijk ook eens naar de tandwieltjes waarmee je eetgedrag gelinkt is. Misschien krijg je die makkelijker in beweging, waardoor je ook het eetgedrag beïnvloedt.

Tandwiel 4: jouw relatie met voeding

Wanneer je aan emo-eten doet of eetbuien hebt, is de kans groot dat eten voor jou niet gewoon maar “voeding” is, een verzameling van voedingsstoffen die je voeden. 

Eerst en vooral: dat is het bij zo goed als niemand. We zijn biologisch geprogrammeerd om te houden van eten en ervan te genieten. Daarnaast is eten ook gewoon onderdeel van onze cultuur. Niet alleen zal een cultuur vaak bepalend zijn voor wat je zoal eet en hoe je het bereidt, maar ook bij welke gelegenheden er gegeten wordt.

Dit hoeft dus niet per se nadelig te zijn. Anders wordt het wanneer eten (of niet mogen eten) een steeds groter deel is gaan uitmaken van jouw leven. Daarbij moeten we het enerzijds hebben over jouw overtuigingen over eten en anderzijds over de functie die eten voor jou heeft.

1. Jouw overtuigingen over eten

Goed en slecht

Ik zie het dagelijks in mijn praktijk: heel veel cliënten denken erg zwart-wit over eten. Voedingsmiddelen zijn goed. Of slecht. Er lijkt niets tussenin te bestaan. De goede voedingsmiddelen associëren ze met “dieet” of “konijneneten” en de slechte met “verboden” of “zondigen“. 

Welke voedingsmiddelen je als goed of slecht bestempelt, hangt vaak af van wat je geleerd hebt uit vorige diëten. Volgde je de ene goeroe, is brood verboden, maar zijn vetten prima. Ben je destijds nog opgevoed in het tijdperk dat we allemaal vetarm moesten eten, durf je waarschijnlijk amper olijfolie te gebruiken.

De waarheid is dat geen enkele voedingsstof en zelfs geen enkel voedingsmiddel op zichzelf goed of slecht is. Het is de portie en frequentie die maakt of iets gezond of ongezond is. Zo is fruit gezond, maar moet je er niet dagelijks 8 stukken van eten. Chocolade is rijk aan vet én aan suiker, maar een klein blokje per dag zal echt geen gevolgen hebben voor je lijn, noch gezondheid. Vooral het totale eetpatroon is bepalend.

Nadelen

Zwart-wit denken over eten heeft verschillende nadelen. Wanneer je de perceptie hebt dat gezonde voeding saai is, niet lekker, veel werk, een straf… is de kans klein dat je het zal volhouden van te kiezen voor gezond eten. Als je daarentegen ongezonde voeding ziet als iets dat verboden is, wordt het waarschijnlijk eens zo aanlokkelijk. Het risico bestaat dat je helemaal overboord gaat, wanneer je toch eens van iets “slechts” hebt gegeten. Dit noemen we het regelovertredingseffect, ook wel het “what-the-hell effect” genoemd.

Oplossingen

Om je relatie met voeding te verbeteren, kunnen de volgende tips helpen:

  • Vraag je eens af waar al die overtuigingen vandaan komen. Helpen ze jou werkelijk om de beste keuzes te maken of zitten ze je juist in de weg?
  • Daag jezelf uit om gezonde voeding in een ander daglicht te zetten en te ervaren dat het ook lekker en gemakkelijk kan zijn (bijvoorbeeld door mijn gezond weekmenu).
  • Geef jezelf toestemming om alles te eten. Er is geen enkel voedingsmiddel dat je nooit meer mag. Elk voedingsmiddel waar je vandaag naar verlangt, is er morgen ook nog en morgen mag je het ook nog.
  • Het kan goed zijn om in het begin enkele minder gezonde keuzes bewust in te plannen, zodat je kan ervaren dat het geen kwaad kan als je de portie ervan beperkt. Op termijn wil je hiervoor gaan leren vertrouwen op je goesting en intuïtie, maar mijn ervaring leert dat veel cliënten die in het begin nog niet durven te vertrouwen.
  • Neem een flexibelere houding aan tegenover “zondigen” met iets dat je niet gepland had van te doen. Hoe label je het? Ik zeg dan tegen mezelf “ok, lol, dat was misschien minder handig” en doe gewoon verder. Er is niks gebeurd, maak het niet groter dan het is.
 

Een mooie metafoor om te leren gewoon verder te doen na een uitschuivertje, is deze van de dominoblokjes. Je kan hem hieronder beluisteren.

2. De functie van eten

Eten inzetten om je anders te voelen

Zoals eerder gezegd, heeft eten van nature het vermogen om ons zintuiglijk te bevredigen. 

Op een bepaald moment is eten voor jou misschien meer gaan betekenen. Eten kan een functie zijn gaan krijgen ergens op onderstaand continuüm, dat nog een stukje verder ging dan zintuiglijke bevrediging.

 

Het is ook heel normaal dat eten geassocieerd wordt met een zekere mate van comfort, warmte, genegenheid. Werd er in jouw gezin vroeger op vrijdagavond altijd een super gezellige filmavond gehouden, waarbij er kaarsjes werden aangestoken werden, iedereen onder een dekentje kroop en je samen een film uitkoos? Was daar steevast een zak chips bij? Dan merk je nu misschien nog steeds dat je geneigd bent om gezelligheid te associëren met iets lekkers. Andersom vindt je het misschien dan niet gezellig als er niks lekkers te eten valt.  

Maar misschien ging het nog wat verder en ben je eten gaan inzetten als strategie om te kunnen omgaan met dingen waar je tegenaan liep in je leven. 

Zo kan eten een manier zijn om je af te leiden van moeilijke of onaangename gevoelens waar je geen blijf mee weet. Het kan gaan over verveling, maar ook angst of stress. Af en toe afleiding zoeken is doorgaans niet noodzakelijk problematisch. 24 op 24 overspoeld worden door al je emoties, zou behoorlijk vermoeiend zijn. Maar voortdurend je emoties proberen negeren en dan vooral door naar eten te grijpen, zal zich helaas op lange termijn alleen maar wreken (zie later in het artikel over emotionele vaardigheden).

Een stapje voorbij afleiding vinden we verdoving. Hierbij voelt het alsof je echt de controle kwijt bent. Het wordt ook steeds moeilijker om, buiten de eetbuien om, bewust contact te proberen maken met emoties en lichamelijke sensaties. Dit herken ik meestal bij cliënten die alleen maar kunnen zeggen “ik weet niet wat ik op zo’n moment voel. Het is gewoon een drang, en ik kan niet anders dan eten”. 

Ten slotte kan eten ook zijn gaan dienen om jezelf te straffen. Je bent kwaad op of teleurgesteld in jezelf of je lichaam. Jezelf volstoppen met eten lijkt meer op een vorm van zelfbeschadiging.

Eten, diëten of jouw gewicht als bliksemafleider

Soms draait het eigenlijk helemaal niet om eten of je gewicht. Dit is een delicaat stukje, but please hear me out. 

We zijn als mens gemaakt om oplossingsgericht te denken en situaties te kunnen controleren. Dit heeft ons als soort erg ver gebracht. Alleen moeten we nu vaststellen dat veel dingen waar we mee te maken krijgen, helemaal niet te controleren vallen. Gedrag van andere mensen (zoals onze ouders), ziekte, sterfte, … Het maakt ons soms erg machteloos en dan is het niet ondenkbaar dat we op zoek gaan naar iets dat we wél kunnen controleren (of waarvan we dénken dat we het zouden kunnen controleren). Zoals ons gewicht. 

Soms is bezig zijn met ons gewicht, teleurgesteld zijn als het niet lukt, kwaad zijn op jezelf omdat je hebt gezondigd, … “makkelijker” te dragen, dan onder ogen te zien wat er echt speelt. Ik zet makkelijker tussen aanhalingstekens, omdat er uiteraard niks makkelijk aan is. Het is pijnlijk, frustrerend, wraakroepend, … En toch… 

Op dat moment is alles wat rond eten draait een bliksemafleider voor de echte pijn, die té pijnlijk is om onder ogen te zien.

Oplossingen

Occasioneel eten inzetten om gevoelens van comfort op te roepen of zelfs om af en toe te kunnen afleiden, vormt meestal geen groot probleem. Toch kan het handig zijn je repertoire uit te breiden en meer constructieve manieren te vinden om hiermee om te gaan.

Wanneer we verder op het continuüm bewegen of wanneer eten een controlemechanisme is geworden, zal een diepere analyse van de problematiek nodig zijn. We zullen dan meer moeten werken aan het leren herkennen en erkennen van gevoelens, maar ook aan het begrijpen van de relatie die hebt ontwikkeld met jezelf.

Hiervoor zet ik mijn extra opleidingen in de contextuele gedragstherapie in, omdat dit uiteraard nog een stukje verder gaat dan coaching.

Merk je dat dit artikel het één en ander losmaakt bij jou? Stuur me even een mail.

Lees ook de andere artikels over emo-eten

In 10 stappen naar een gezond gewicht

Wil jij ook een gezond gewicht, maar weet je niet waar te beginnen?
Om je alvast op weg te zetten, schreef ik een gratis e-book!
Vul gauw je gegevens in om het e-book te ontvangen!

Over Jessica

Hey, ik ben Jessica

Nadat ik zelf jarenlang vocht met de weegschaal en met een negatief zelfbeeld, leerde ik houden van mijn lichaam en ontwikkelde ik een gezonde relatie met eten. Omdat ik andere mensen hierbij wilde helpen, schoolde ik me om tot diëtiste en startte ik mijn eigen praktijk. Omdat het mentale stuk ontzettend belangrijk is, volgde ik nadien een 4-jarig postgraduaat tot contextueel gedragstherapeut.

Verlies geen tijd,
maar kilo's

we can do it together

Ja, ik wil de recepten graag ontvangen

Vul hieronder je gegevens in om de receptenbundel in je mailbox te ontvangen. Vind je de mail niet meteen terug? Check zeker je spam- of reclamefolder!

Ja, ik wil op de wachtlijst

Vul hieronder je gegevens in om je vrijblijvend op de wachtlijst te zetten voor het Cut The Crap programma. Je krijgt dan als eerste alle info als er opnieuw een ronde georganiseerd wordt.

Je staat op de wachtlijst!

We nemen zo snel mogelijk contact met je op om jouw afspraak in te plannen!

You've got mail!

Vind je de mail niet meteen terug? Check dan even je spam- of reclamefolder!

Maak je afspraak voor online advies

Wachtlijst Jessica

Jessica neemt momenteel geen nieuwe cliënten aan. Je kan je echter wel op de wachtlijst zetten. We nemen dan contact met je op van zodra je afspraak kan ingepland worden. 

Maak je afspraak voor een duo-intake

Boek nu je gratis proefsessie voor de bodysculptor

Maak een afspraak voor een kind

Ja, ik wil dit gratis E-book

Vul hieronder je gegevens in om het gratis e-book in je mailbox te ontvangen. Vind je de mail niet meteen terug? Check zeker je spam- of reclamefolder!